Obwarowania miejskie Morynia

Gród obronny, który był początkiem Morynia został założony w X wieku przy zachodnim brzegu jeziora Morzycko. Prawa miejskie nadano Moryniowi przed 1306 roku. Także mniej więcej w tym czasie wybudowano miejskie fortyfikacje. W 1320 roku Moryń wszedł w skład miast Nowej Marchii. W XV wieku miastem rządzili Krzyżacy. Podczas ich rządów, w 1433 roku Moryń został zniszczony przez husytów. Nieco później, bo w XVIII wieku miasto trzykrotnie zostało zniszczone przez pożary. Podczas rządów Hitlera w Moryniu utworzono tzw. Szkołę Ojczyźnianą, ośrodek którego zadaniem było germanizowanie polskich dzieci.

Mury obronne miasta zostały wzniesione w pierwszej połowie XIV wieku. Obwarowania zostały wybudowane z kamieni polnych i cegieł na wysokość 6,5 metra (dziś ich wysokość wynosi 4,5 metra). Mury miejskie otaczają miasto kołem o średnicy 300 metrów. Pierwotnie w skład fortyfikacji wchodziło dwadzieścia osiem strażnic czworokątnych, czatownie i jedna brama wjazdowa z wieżą. Do naszych czasów zachowała się pełna linia murów bez bramy i strażnic. Przetrwały natomiast czatownie, a od strony jeziora zachowała się furta jeziorna, która umożliwiała donoszenie wody do miasta w przypadku wybuchu pożaru. Mury miejskie otoczone były wałem oraz fosą – te zabezpieczenia zostały zniesione dopiero w 1811 roku.

Moryń, który znajduje się poza ważniejszymi szlakami komunikacyjnymi nie poniósł większych strat podczas działań wojennych (ucierpiało około 15 % zabudowań). Obwarowania miejskie przetrwały do obecnych czasów niemal nienaruszone. To jedno z niewielu miast, w który zachowały się niemal w całości średniowieczne obwarowania. Dzięki temu fortyfikacje stanowią jeden z cenniejszych reliktów architektury militarnej.

W 1956 roku na wojewódzką listę zabytków został wpisany teren starego miasta Morynia (stare miasto w Moryniu ma zachowany średniowieczny charakter i układ ulic), niespełna 20 lat później, w 1974 roku na listę trafiły także obwarowania miejskie.